23 Ocak 2005
Geoffrey Lean
Dünyanın en önde gelen iklim gözlemcisi IPCC'ye göre (Hükümetler Arası İklim Değişimi Paneli), küresel ısınma, uluslararası girişimlerin kontrol altına almaya çalışarak, ulaşılmasını önlemeye çalıştıkları tehlike noktasına çoktan ulaştı.
Hükümetler Arası İklim Değişimi Paneli'nin (Intergovernmental Panel on Climate Change, IPCC) başkanı Dr. Rajendra Pachauri bu ay Mauritius'ta düzenlenen ve 114 hükümetin temsilcilerinin katıldığı uluslararası bir konferansta dünyanın "atmosferindeki karbondioksit seviyesinin tehlike sınırına çoktan erişmiş olduğuna" inandığını söyledi ve insan ırkının "hayatta kalabilmesi" için çevre kirliliğinin ivedilikle ve "çok ciddi ölçüde" azaltılmasını talep etti.
Bu yorumlar, Bush yönetimini sarstı – ki Dr. Pachauri'yi derhal alaşağı etmeye çalıştılar - zira kendisi bu göreve Exxon'un (kürsel ısınmaya karşı yürütülen uluslararası eyleme en çok direnç gösteren büyük petrol şirketi ) selefi hakkında çok "agresif" olduğu konusunda şikâyette bulunmasından sonra getirilmişti.
2001'in başlarında Exxon'dan Beyaz Saray'a gönderilen bir notta, önceki Başkan, Dünya Bankası'nın baş uzmanı Dr. Robert Watson'un, "ABD'nin talebiyle değiştirilmesi" özellikle istendi. Daha sonra Bush yönetimi, önceki başkan yardımcısı Al Gore'un "işi ağırdan alalım adayı" olarak adlandırdığı Dr. Pachauri lehinde lobi faaliyetlerine başlayıp, sürekli acil müdahale isteyen, İngiltere doğumlu Amerikan vatandaşı Dr. Watson'un yerine seçilmesini sağladı.
Ancak, bu ay Hint Okyanusu'ndaki bir adada düzenlenen Gelişmekte Olan Küçük Ada Ülkeleri (Small Island Developing States) Konferansı'nda Hint Tata Enerji Araştırma Enstitüsü'nün eski başkanlarından da olan eni başkan, Birleşmiş Milletler yetkililerinin "çok cüretkâr" olarak nitelediği bir meydan okumada bulundu.
Delegelere şöyle seslendi: "İklimin değiştiği bir gerçektir. Çok az bir zamanımız var ve zaman hızla geçiyor. Kaybedecek vaktimiz yok."
Sonrasında Pazar günü The Independent gazetesine, hızla ölen mercan resiflerinin ve Kutup bölgesinde hızla eriyen buzların, kendisini, IPCC'nin kurulmasına neden olan, olası tehlike noktasına halihazırda ulaşılmış olduğu sonucuna ulaştırdığını söyledi.
Denizler ısındıkça dünya genelinde mercan resifleri ölüyor. Su sıcaklıkları arttıkça renkleri soluyor ve hayaletimsi beyaz bir renk alıyorlar. Sonuç olarak kısmen dünyadaki resiflerin dörtte biri yok oldu.
Kasım ayında, 300 bilim adamının yıllardır yürüttüğü bir araştırmanın sonucunda Kuzey Kutup Bölgesi'nin dünyanın geri kalanından iki kat daha hızlı ısındığı ve buz örtüsünün geçen 30 yılda yüzde 20 küçüldüğü ortaya çıktı.
Ayrıca Buz örtüsü 1970'lerdeki seviyesinden yüzde 40 daha ince ve 2070'e kadar tamamen erimesi bekleniyor. Dr. Pachauri'nin konuşması esnasında, Kuzey Kutbu'nun bazı bölgeleri normalin sekiz ila dokuz santigrad derece üzerinde bir "sıcak dalgasına" maruz kalıyordu.
İlaveten, ilk kez geçtiğimiz Pazar günü The Independent gazetesinde yayımlanan, iklim değişikliğinin kontrol dışı bir şekilde hızlanabileceği önermesinde bulunarak, geçen iki yılda karbondioksit seviyelerinin (küresel ısınmaya neden olan asıl etken) aşırı ölçülerde arttığını belirten haberden de alıntı yaptı.
Dünyanın, doğal sistemlerindeki ataletten dolayı, daha 1960'larda oluşturulmuş kirliliğin etkilerini yaşadığımızı ve daha sonraki yıllarda oluşan aşırı kirletici faaliyetlerin daha büyük etkilerinin olacağını ifade edip konuşmasını şöyle bitirdi: "İnsan ırkının hayatta kalabilme becerisini riske atıyoruz."
Çeviren: Evren Dağlıoğlu
